Besliskunde A - Stochastische Besliskunde (6 EC punten)
Najaar 2017

Algemeen
Besliskunde A is een keuzevak in het tweede en derde jaar. Besliskunde A is zeer geschikt voor studenten die later als wiskundige in de praktijk werkzaam willen zijn. Een aantal mathematische beslissingsproblemen komt aan de orde, en wel de volgende onderwerpen:

De hoofstukken over Markovketens en Markovprocessen bouwen voort op de behandelde theorie in Inleiding Kansrekening.

Vervolg..
Het vak Optimalisering/Besliskunde 1 kan voor 6 EC worden gedaan in het voorjaar. In 2018 is het een keuzevak voor het tweede jaar, maar het is een verplicht vak voor het eerste jaar ter vervanging van het vak Modelleren 1. Het vak Besliskunde B is een keuzevak voor het derde jaar (maar kan ook in het tweede jaar worden gedaan). Kennis van Besliskunde A is niet nodig voor Besliskunde B, kennis van Optimalisering wel!

Docent en assistenten

Werkvorm
De colleges zijn in zaal 407/409 (behalve op 17 november, dan zaal 174) en wel op de volgende tijden:

Tijdens college wordt de stof besproken en er worden gezamenlijk enkele opgaven gemaakt.

Literatuur
De stof is gebaseerd op een dictaat, met uitgewerkte vragen. De eerste drie hoofdstukken zijn als pdf deel1 te verkrijgen. Bij het eerste college zal een inventarisatie gedaan worden van het aantal benodigde afgedrukte dictaten, die dan binnen een week (vermoedelijk) bij het secretariaat verkrijgbaar zullen zijn. Verbeteringen en verbeterde storende typefouten staan in bijgevoegd documentje. Deel 2 van het dictaat: definitieve versie. Dit is vanaf 15-XI bij het secretariaat verkrijgbaar. Ter info: nog een oud heel strak statistiek dictaat

Tentamen
Het tentamen bestaat voor 50% uit wekelijks te maken opgaven en voor 50% uit een schriftelijk tentamen. Voor beide onderdelen moet een voldoende gemiddelde cijfer behaald worden (i.e. minimaal 5,5). Te laat inleveren van huiswerk resulteert in cijfer 0. Daarentegen wordt het laagste huiswerkcijfer niet meegeteld.
Het huiswerk mag geschreven ingeleverd worden, mits duidelijk leesbaar. Het huiswerk mag op college of electronisch worden ingeleverd, of in het postvakje van Joris. Als je huiswerk electronisch inlevert, dan wel als 1 pdf-file die je naar bkaleiden at gmail.com stuurt. Naar dat email-adres daar kun je ook vragen over het huiswerk naar mailen. Spreekuur is dinsdag na college!
De hulpmiddelen die op het schriftelijke tentamen zijn toegestaan bestaan uit een pen en een a4-tje met aan beide kanten handgeschreven aantekeningen of (La)TeX, in fontgrootte minimaal 9. Andere hulpmiddelen, zoals een rekenmachine of dictaat, zijn niet toegestaan! De stof bestaat uit alle in onderstaande tabel genoemde behandelde stof, alsmede stof die tijdens het college behandeld is, dan wel in het huiswerk aan de orde is gekomen. Geen bewijzen van Stellingen, hooguit Ja/Nee vragen zoals in de oude tentamens.
Het schriftelijk tentamen is op donderdag 25 januari van 2-5 uur. Zie hier, en de uitwerking. Het hertentamen is op dinsdag 13 maart van 2-5 uur. Voor uitslagen van huiswerk en tentamen zie hier. Nagekeken huiswerk kan voor 16 januari opgehaald worden bij Mark op kr. 213, daarna op kr. 228.
Voorbeelden van oude tentamens zijn hier te vinden: tentamen jan. 2016, tntamen9mrt2016, tentamen jan. 2017. Vragenuurtje maandag 22 januari, 10 uur, in zaal 401. Tentamenopgave 3, jan 2017 klopt niet.

Weekprogramma
Het weekprogramma (te behandelen stof en te maken opgaven) wordt in de loop van het college wekelijks bekend gemaakt. Hieronder staat een voorlopig programma.


WeekCollege In te leveren opgaven (deadline)
Week 04/09: 05/09 en 08/09 Hoofdstuk 2: Markovketens tot paragraaf 2.3. Het bewijs van Stelling 2.3 wordt komende week behandeld. HW 1 (25/09 voor 9 uur AM) opgaven 2.3, 2.9, 2.17, 2.18
voor 10 EC nog extra: 2.5, 2.10, 2.13.
Week 11/09: 12/09
N.B. vrijdag 15 sept. collegevrij
Hoofdstuk 2 vervolg
Week 18/09: 19/09 en 22/09 Hoofdstuk 2: af,
start Hoofdstuk 3 vernieuwingstheorie
HW 2 (16/10 voor 9 uur)
opgaven 2.24, 2.26, 2.33, 2.38 (hint voor c: bekijk het stukje over `voorwaardelijke onvergangskansen' pag. 21-22)
voor 10 EC nog extra: 2.20, 2.22, 2.35
Week 25/09: 26/09 en 29/09 (Mark!) Hoofdstuk 3 t/m voorbeeld 3.8, Stelling 3.10 wordt nog bewezen. HW 3 (23/10 voor 9 uur) opgaven 3.2, 3.4, en VT.2, VT.5 (van `bijgevoegde documentje' nieuwe versie)
voor 10 EC nog extra 3.3, en VT.4, VT.6.
Week 9/10: 10/10 en 13/10 Hoofdstuk 3 af,
start Hoofdstuk 4 Markovprocessen (tot exponentieel verdeelde verblijfsduur in een toestand)
HW 4 (30/10 voor 9 uur s ochtends)opgaven 3.8, 3.11, 3.14 en VT.7
je mag er 3 van de 4 kiezen
voor 10 EC nog extra 3.6, 3.9, 3.15.
Week 16/10: 17/10 en 20/10 Hoofdstuk 4 t/m paragraaf 4.3 (behalve doorlooptijd)
HW 5 (13/11 voor 9 uur 's ochtends) opgaven 4.7, 4.9, 4.10
voor 10 EC nog extra 4.11, 4.12, 4.15
Week 23/10: 24/10 en 27/10 Hoofdstuk 4 af, inclusief het gebruik van reversibiliteit in tandemrijen. HW 6 (20/11 voor 9 uur 's ochtends) opgaven 4.18, 4.21 en VT.9
voor 10 EC nog extra VT.8, 4.17 en 4.20. er zat een typefout in VT.8 -- als je problemen hebt gehad, mag je deze opgave alsnog dinsdag inleveren
Week 30/10: 31/10 en 3/11 Hoofdstuk 5 Wachttijdtheorie: Little, PASTA en 1-centrum modellen

HW 7 (27/11 voor 9 uur 's ochtends) Opgaven 5.4, 5.10, 5.13
voor 10 EC extra 5.2, 5.6, 5.11.
Week 13/11: 14/11 en 17/11 (zaal 174!)
dictaat deel 2 is beschikbaar!
Hoofdstuk 5: netwerken van wachtrijen
HW 8 (4/12 voor 9 uur 's ochtends)Opgaven 5.7, 5.16, 5.17
voor 10EC extra 5.3, 5,14, 5.15
Week 20/11: 21/11 en 24/11
Hoofdstuk 7 Dynamisch programmeren
Hoofdstuk 8 introductie -- strategieen
HW 9 (11/12 voor 9 uur 's ochtends) Opgaven 7.2, 7.3, 7.6
Extra voor 10 EC 7.1, 7.4
Programmeren mag, maar wel graag de code bijleveren..
Week 27/11: 28/11 en 1/12 Hoofdstuk 8 Markov beslissingsketens
Week 04/12: 5/12 en 8/12 Hoofdstuk 6 af, Hoofdstuk 8 Markov beslissingsketens HW 10 (15/1/2018 voor 9 uur 's ochtends) Opgaven 8.4, 8.18, 8.19, VT10
Extra voor 10 EC 8.2, 8.3, 8.13.
N.B. In 8.4 is de toestandsruimte aftelbaar en de stop-opbrengst per toestand is niet positief. Desalniettemin mag je wel de afgeleide resultaten gebruiken!! Beste is om van aantal onontdekte fouten i uit te gaan!!! Typefoutje in 8.18 (iv) v_q^alpha moet V_\alpha(q) zijn.
Week 11/12: 12/12 en 15/12 Hoofdstuk 8 Markov beslissingsketens af. LP algoritme niet behandeld!